معرفی منابع : مجموعه رسائل عرفان در زمانه و زندگی ما / تابنده ، نورعلی ، ۱۳۰۶

مجموعه رسائل « عرفان در زمانه و زندگی ما » از مجموعه سخنرانی ها و مواعظی است که جناب آقای حاج دکتر نورعلی تابنده مجذوبعلیشاه در مقام قطبیت و ارشاد طریقه نعمت اللهی گنابادی از اواخر سال ۱۳۷۵ شمسی به تناسب اوضاع زمانه و سوالات مطرح شده در مجالس عمومی و عرفانی بیان فرموده اند .
اصولا سنت مجلس وعظ در عالم اسلام خصوصا در ایران به ابتکار مشایخ بزرگ صوفیه و عارفان بوده است (۱) که بنابر آیه شریفه « ادع الی سبیل ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه » (۲) ، مجالسی را به عنوان وعظ و تذکر منعقد می کردند و نکات و لطایف عرفانی را به تناسب حال مستمعان و برحسب سوالات طالبان عنوان می فرمودند . برخلاف مجالس درسی ، مطالب این مجالس به زبانی ساده ولی عمیق تقریر می شده تا عامه شنوندگان بدون درگیری با اصطلاحات و مسائل دشوار از آن بهره ببرند و از این رو مجالس تذکر بوده تا بحث و جدل علمی . لذا این سنت پسندیده برای ازدیاد بصیرت در دین همواره ادامه داشته است و از مشهورترین این مجالس که برجای ماند مجالس شیخ احمد غزالی یا مولوی است که بعدا توسط حاضرین به همان لحن بیان مکتوب شده و به ما رسیده است .
مجموعه « عرفان در زمانه و زندگی ما » نیز بنابر تقاضای طالبان و مشتاقان درک عرفان و معنویت اسلام و زندگی عارفان در زمانه ما به همین منظور تدوین شده است . گستره این سخنرانی ها ، موضوعات مختلفی از قبیل تصوف و تشیع ، مناسک و اعیاد دینی و ملی ، و مسائل روزمره اجتماعی و خانواده را دربر می گیرد و لذا چه بسا سوال شود که مثلا موضوع خانواده چه ربطی به عرفان دارد . این ارتباط وقتی معلوم می شود که توجه داشته باشیم که سلوک عارفانه ابعاد مختلفی - چه در نظر و چه در عمل - دارد که همه آنها تابع نگرش عرفانی است . و اصولا وجه اصلی تفاوت درس عرفان خواندن با سلوک عرفانی کردن همین است . کسی که بصیرت عارفانه در دین داد مناسبات و مسائل اجتماعی و خانوادگی را نیز از همین منظر می بیند .
این سخنرانی ها را تنی چند از حاضران این مجالس بتدریج ضبط و سپس تحریر کرده اند . البته حتی المقدور سعی شده که مطالب عینا و با کمترین دخل و تصرف باشد تا سادگی و روانی لحن بیان محفوظ بماند . این مجموعه با اجازه جناب آقای حاج دکتر نورعلی تابنده همراه با دو تالیف دیگر (۳) منتشر شده است .

پنج رساله از این مجموعه به صورت کتابچه هایی به قطع جیبی توسط انتشارات حقیقت منتشر شده است .
نام این پنج عنوان کتاب و محتویات آنها به شرح زیر است :

آشنایی با عرفان و تصوف (چاپ سوم)

فهرست مطالب :
- تشیع و تصوف و عرفان : این مقاله در فصلنامه عرفان ایران شماره ۷ نیز توسط همین ناشر منتشر شده است .
- ملاحظاتی در معنای بیعت : این مقاله در فصلنامه عرفان ایران شماره ۱ نیز منتشر شده است .
- حضرت سید نورالدین شاه نعمت الله ولی : متن پیام ارسالی به همایش حضرت شاه نعمت الله ولی در دانشگاه ایالتی سن خوزه آمریکا در ۱۹ و ۲۰ مهرماه ۱۳۸۱ که با کمی اختصار در اینجا نقل شده است .
- یادی دیگر از حضرت سید نورالدین شاه نعمت الله ولی : متن پیام افتتاحیه دومین سمپوزیوم بزرگداشت شاه نعمت الله ولی در تاریخ ۱۹ و ۲۰ مهر ۱۳۸۲ در دانشگاه لایدن هلند .
- بیانیه (۱) : این بیانیه به عنوان دستورالعمل فقرای سلسله نعمت اللهی سلطانعلیشاهی پس از رحلت قطب فقید سلسله ، حضرت آقای محبوبعلیشاه ، صادر شده است .
- بیانیه (۲) .
- کرسی نامه سلسله علیه نعمت اللهی گنابادی : این کرسی نامه از جانب ناشر در چاپ دوم افزوده شده است .

شریعت ، طریقت و عقل

فهرست مطالب :
- جنبه های شریعتی و طریقتی دستورات قرآن : متن دو گفتار که در تاریخ های ۸۰/۱۰/۹ و ۸۰/۱۰/۳۰ بیان و در فصلنامه عرفان ایران شماره ۱۳ نیز منتشر شده است .
- تلازم شریعت و طریقت : در تاریخ ۷۸/۷/۱۱ در مجلس عمومی بیان شده است .
- سهم عقل در شریعت و طریقت : در تاریخ ۷۸/۷/۱۱ در مجلس عمومی بیان شده است .
- ماهیت و قلمرو عقل و تفکر : در تاریخ ۷۹/۴/۱ در مجلس عمومی بیان شده است .

سفر حج و عید قربان (چاپ دوم)

فهرست مطالب :
- سفر حج
- عید قربان
- ذبح و قربانی در اسلام
- حجرالاسود در خانه خدا
- مساله حج نیابتی از دیدگاه طریقت
- حج و جایگاه آن در اسلام
- حضرت ابراهیم : اسوه حسنه
- او خانه همی جوید و ...

خانواده

فهرست مطالب :
- پذیرش حقوق دیگران ، راه زندگی است : در تاریخ ۷۹/۸/۱ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .
- خدمت : آبیاری محبت است : در تاریخ ۷۹/۱۱/۹ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .
- ازدواج و نقش والدین و جامعه در استحکام آن : در تاریخ ۷۹/۸/۶ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .
- سنگ اول تفاهم و محبت در خانواده : در تاریخ ۷۸/۱۲/۶ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .
- نسبیت های فرهنگی و محیطی در روابط خانواده : در تاریخ ۷۷/۹/۲۹ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .
- تاثیر زن در بقای خانواده : در تاریخ ۷۶/۶/۲۳ در مجلس عمومی بانوان بیان شده است .

خانواده (۲)

فهرست مطالب :
تشکیل خانواده از آیات الهی است ؛ ازدواج : آیت حسنی خداوند ؛ ازدواج و اعتدال روحی ؛ ازدواج یک امر فطری است ؛ ازدواج و ترویج نسل ؛ آرامش و اطاعت امر الهی ؛ توصیه های عمومی در امر ازدواج ؛ اجازه و دستور در امر ازدواج ؛ مشورت ؛ همسان بودن ( کفو ) در خواستگاری ؛ ازدواج با غیرمسلمان ؛ تفاهم و توافق روحیات ؛ مدیریت خانواده ؛ مسائل اقتصادی ؛ سن ازدواج ؛ زیبایی ؛ تدلیس در ازدواج ؛ گذاشتن شروط قبل از ازدواج ؛ تفاوت ازدواج در نظام های حقوقی مختلف ؛ گذاشتن شروط ازدواج در شریعت اسلام ؛ وفای به عهد در خواستگاری ؛ تحقیق و تعقل در ازدواج ؛ علاقه قبل از ازدواج ؛ تعدد زوجات ؛ شرط اجازه تعدد همسر ؛ وظیفه زن در جلوگیری از تعدد همسر

پاورقی :

(۱) موعظه با خطابه فرق دارد . البته بنابر این که مقصود خطابه چه باشد ، گاه می توان وعظ و موعظه را هم نوعی خطابه دانست . سابقه خطابه و منبر نیز در ایران بصورت فعلی به فاجعه عاشورا برمی گردد که حضرات ائمه معصومین تذکر آن فاجعه را توصیه فرمودند .
(۲) سوره نحل ، آیه ۱۲۵ : مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت بخوان .
(۳) دو کتاب مزبور عبارت اند از : مجموعه مقالات فقهی و اجتماعی (۱۳۷۸) ، مجموعه مقالات حقوقی و اجتماعی (۱۳۸۱)

منبع :

مقدمه ناشر در رساله آشنایی با عرفان و تصوف ، ۱۳۸۳

فهرست مقالات